Dokular arasında çatlaklardan – interstisyel sistit nedir?
Kronik sistit türüdür. Ağrılı Mesane Sendromu veya Mesane Ağrı Sendromu olarak ta bilinmektedir. Bu tip sistitte mesane çeperi önemli ölçüde kalınlaşmakta ve mesanenin çalışma kapasitesini sınırlamaktadır.
Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, idrar kesesini döşeyen ve idrarın daha içerideki tabakalara geçmesini engelleyen örtünün çeşitli nedenlerle hasar görmesi ve idrarın iç tabakalara nüfus ederek kimyasal iltihaba sebep olması olarak açıklanabilir.
Sürekli sıkışma hissi ve idrar sıklığı gibi en az bir başka üriner sistem şikayetinin de eşlik ettiği bir rahatsızlık olarak tanımlanır.
Ağrılı mesane sendromu / interstisyel sistitte ağrı ve ağrı yeri
Mesane doldukça ağrı artar; işeme genellikle ağrıyı azaltır ve rahatlık hissi verir.
Ağrıyı tek bir alanda görmek ya da bir bölge ile sınırlamak çoğu kez mümkün değildir. Karnın alt bölümünde (pelviste), bazen sırt bölgesinin alt kısımlarına yayılabilen ağrı; kasıklarda ve uyluk bölgelerinde de hissedilebilir. Ağrı, kadınlarda vaginal; erkeklerde ise peniste, testislerde, skrotumda ve perinede olabilir. Her iki cinsiyette de üretral ağrı olabilir.
Ağrı, genellikle zonklayıcı ve delici tarzda tanımlanmakta ve ağrı olan alan hassas olarak bildirilmektedir. Genital ve üretral bölgedeki ağrılar sızlama, yanma ve keskin ağrı olarak da kendini gösterebilir. Bazı hastalarda idrara sıkışma anında tipik olarak artan ağrı idrar yaptıktan sonra hafifler.
İnterstisyel Sistit Belirtileri
Hastalarda genellikle uzun zaman içerisinde
- yavaş yavaş artarak ilerleyen sık idrara gitme,
- gece sık idrara kalkma,
- idrarını hissettiğinde göbek altında ağrı,
- cinsel ilişki sırasında ağrı,
- cinsel ilişkiden 2-24 saat sonra başlayabilen ağrı
yakınmaları olur. Ağrı idrar yapınca hafifler. İdrarın uzun süre tutulması halinde idrarla birlikte gözle görülür kanamalar olabilir.
Semptomlar görünür hiçbir neden olmaksızın aniden veya bazen bir operasyonu takiben (özellikle kadınlarda histerektomi veya başka bir jinekolojik operasyon sonrası, doğumun veya mesanenin ciddi bir bakteriyel enfeksiyonu sonrası) ortaya çıkabilir.
İnterstisyel sistit idrar tahlili ve kültür testlerinde genellikle kendini göstermez. Antibiyotiklerden hastalar fayda görmez. Hastaların mesane kapasitesi oldukça küçülmüştür.
Birçok hasta semptomlarının duygusal ya da fiziksel stresle arttığını belirtmesine rağmen stresin İnterstisyel Sistit – Mesane Ağrı Sendromu nedeni olduğu henüz bilimsel olarak ispatlanmamıştır.
İnterstisyel sistit, şikayetlerin dinlenmesi sonrası hemen tanı konulabilecek bir patoloji değildir. Tanıda en önemli adım olası diğer hastalıkların olmadığını ispatlamaktır. Kesin tanı Potasyum testi ve Sistoskopi adı verilen idrar kesesinin içerisine bir alet ile bakılması ile konur.
İnterstisyel Sistit Tedavisi
Tedavi uzun sürelidir. Teşhis için yapılan sistoskopi esnasında mesanenin genişletilmesi işlemi yapıldığı takdirde hastaların %30-40’ının yakınmaları geçici bir süreyle azalır. Ağızdan alınacak ilaçlar, idrar kesesine belirli aralıklarla ilaç enjeksiyonu ilk uygulanan tedavi şekilleridir. İleri vakalarda ise mesanenin tamamen alınması yerine yapay mesane yapılması olabilir.
Aşı Tedavisinin Uygulama Yöntemi Nasıldır?
Aşı tedavisi muayenehane şartlarında lokal olarak uygulanmaktadır. Ön hazırlık yoktur. Mesane tamamen boşaltıldıktan sonra özel karışımla hazırlanan ilacın tüm içeriği bir kateter aracılığıyla mesaneye instile edilir. İlaç mesane içerisinde en az 30 dakika ve mümkünse daha uzun süre boyunca mesanede kalmalıdır.
Aşı Tedavisi Ne Kadar Süre Devam Etmeliyim?
Semptomların seyrine bağlı olarak bazı hastalar aylık instilasyonlara geçmeden önce 6 hafta veya daha uzun bir süre haftalık instilasyonların devamına gerek duyabilir.Tedavinin ilk 4 haftası boyunca haftada bir instilasyon yapılması önerilir. Devamında ise, semptomlar geçene kadar aylık instilasyonlar gerçekleştirilmelidir.
Tekrarlayan idrar yolları iltihabı olan kişilerde tedavi mümkün mü?
Evet, en önemli nokta hastanın şikayetleri başladığında idrar kültürü yapılmadan antibiyotik kullanma alışkanlığından vazgeçmesi gerekir. Ayrıca kişinin hijyenine dikkat etmesi varsa kabızlığın giderilmesi, işeme bozukluğu şikayeti mevcut ise tedavi edilmesi önemlidir.
Bilinçli tedavi yapılmasına rağmen enfeksiyonun tekrarlaması halinde ilk aşamada uzun süreli baskılayıcı idrar yolları antiseptikleri, gerekirse hormonal ilaç tedavisi kullanılması önerilir. Daha dirençli hastalarda ise vücut savunmasını güçlendirecek aşı tedavisi çalışmaları devam etmektedir. Aşı tedavisinin ilk sonuçlarına göre hastalarda iltihap tekrarlama olasılığı yaklaşık %67 azaltılabilmektedir.